Twaalf monumenten in Nederland en de voormalige Nederlandse koloniën worden getoond. Deze zijn tot stand gekomen op initiatief van nakomelingen van de slachtoffers van slavenhandel en slavernij. De beelden dienen om de voorouders te eren en de gedeelde geschiedenis te erkennen.

Doelen

In deze lessen onderzoeken leerlingen monumenten die herinneren aan de slavernij. Wat betekenen die beelden? Wanneer zijn ze gemaakt? Welke informatie kun je ter plekke en via het internet vinden? Voor en door wie zijn ze gemaakt en hoe worden ze gebruikt?

We hebben een les uitgewerkt en uitgetest rond twee monumenten:  het Nationaal slavernijmonument in Amsterdam en het Anton de Kom monument eveneens in Amsterdam. In de lessen staat de ervaring op de plek zelf centraal.

Twee leerlingen schreven na hun bezoek aan het slavernijmonument in Amsterdam:

‘Wij vonden het erg leuk om naar buiten te gaan en het monument zelf te zien. Dat je niet alleen naar een verhaal hoeft te luisteren, maar dat je het voor je kunt zien en je dingen kunt inbeelden.’

Ga zelf op onderzoek…

Hieronder vind je elf monumenten die op initiatief van nakomelingen van  de slachtoffers van slavenhandel en slavernij tot stand kwamen. Deze herinneringstekens dienen om de voorouders te eren en de gedeelde geschiedenis te erkennen.

Klik door op de foto en onderzoek de informatie (in enkele gevallen is de aanwezige link verwijderd omdat deze niet meer werkt). Bij het Nationaal slavernijmonument in Amsterdam en het standbeeld van Anton de Kom is een opdracht uitgewerkt. Zo ook bij het beeldje van Elieser bij Afrikaanse Roots.

Suggesties

Mocht er in de buurt van uw school geen slavernijmonument staan, dan is er wellicht een monument of straatnaam te vinden van Nederlanders die in de koloniale tijd actief waren, bijvoorbeeld als ‘zeeheld’, gouverneur of zakenman. U kunt in uw les aansluiten bij de discussie die sinds 2017 volop gevoerd wordt over deze vorm van eren of benoemen. De vraag is of de monumenten en naamborden gehandhaafd moeten blijven terwijl duidelijk is dat kolonisatie gepaard ging met oorlog, geweld en slavernij. Of is het juist goed dat je ook die omstreden geschiedenis zichtbaar blijft herinneren? Hoe kunnen meer perspectieven worden getoond?

Leerlingen kunnen een ander tekstbord ontwerpen of ze voeren een discussie over deze vraag. We verwijzen hier graag naar de les over Jan van Riebeeck, Culemborg.